Rehabilitacja jest kompleksowym postępowaniem mającym na celu przywrócenie maksymalnej możliwej sprawności fizycznej pacjentowi, który ją utracił. Zwierzę z dysfunkcją aparatu ruchu zawsze wymaga holistycznego podejścia, należy mieć na uwadze jak choroba wpływa na cały organizm. Rehabilitując skupiamy się na pacjencie jako na całości, nigdy nie rehabilitujemy wyłącznie jednostki chorobowej, chorego stawu, czy zdjęcia radiologicznego.
Rehabilitacja ma na celu przerwanie błędnego koła bólu poprzez zmniejszenie dolegliwości bólowych, wzmocnienie mięśni, likwidację przykurczów, zwiększenie zakresu ruchomości stawów. Stan pacjentów poddawanych fizjoterapii ulega poprawie. Utrzymanie jednak pozytywnych efektów usprawniania jest w znacznej mierze uzależnione od sposobu prowadzenia zwierzęcia przez jego właściciela (utrzymanie smukłej sylwetki, zapewnienie odpowiedniej ilości i jakości ruchu, stosowanie suplementów diety ochraniających chrząstkę stawową oraz wykazujących działanie przeciwzapalne).
Wśród substancji, które wykazują korzystne działanie na stawy wymienia się:
siarczan glukozaminy i siarczan chondroityny (składniki substancji międzykomórkowej chrząstki stawowej i płynu stawowego, które stymulują syntezę proteoglikanów)
hydrolizat kolagenu (postać kolagenu, która charakteryzuje się bardzo dobrą biodostępnością, dzięki czemu hydrolizat stymuluje komórki chrzęstne do syntezy kolagenu II typu - składnika macierzy chrząstki stawowej oraz składnika mazi stawowej)
MSM (związek siarki biogennej; siarka spełnia rolę strukturalną, stabilizuje cząsteczki białek, jest niezbędna do wytwarzania kolagenu)
kwas hialuronowy (główny składnik mazi stawowej, odpowiedzialny za lepkość, smarowanie i odżywienie chrząstki stawowej oraz zapewnienie amortyzacji przed zgniataniem dla komórek chrząstki)
wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, a zwłaszcza kwasy DHA i EPA (kwasy omega-3 i kwas arachidonowy, wykazujący działanie prozapalne, są metabolizowane przy udziale tych samych enzymów; kwasy omega-3 wykazują działanie przeciwzapalne poprzez blokowanie powstawania mediatorów prozapalnych z kwasu arachidonowego oraz stymulację powstawania mediatorów przeciwzapalnych)
przeciwutleniacze i inne mikroskładniki odżywcze (wit. C i E, cynk, miedź, mangan, selen i krzem; dieta zawierająca przeciwutleniacze wpływa korzystnie na zmniejszenie uszkodzeń wywołanych wolnymi rodnikami)
Suplementy diety powinny zostać włączone do diety zwierzęcia z problemami stawowymi tak wcześniej, jak to możliwe (bezpośrednio po wystąpieniu urazu lub po wykryciu choroby). Należy je stosować zarówno w trakcie trwania procesu rehabilitacji, jak również po jego zakończeniu, przez cały okres życia psa czy kota.
Przy wyborze suplementu diety warto uwzględnić zawartość wcześniej wymienionych substancji. Preparat powinien być przeznaczony specjalnie dla zwierząt, z uwzględnieniem gatunku pacjenta. Badania dowodzą, że suplementy występujące w formie płynnej cechuje lepsza przyswajalność w stosunku do tabletek czy proszku. Warto ten fakt uwzględnić, jak również zwrócić uwagę na smakowitość danego suplementu, co ułatwi właścicielowi podawanie produktu oraz zmotywuje go do tego. Biorąc pod uwagę powyższe, u mojego psa stosuję APTUS® APTO-FLEX syrop oraz APTUS® EFORION olej – suplementy diety firmy Orion Pharma, fińskiego koncernu farmaceutycznego, który został założony w 1917 roku. Preparaty w korzystny sposób wpłynęły na możliwości motoryczne mojego psa.
Mgr Małgorzata Kizerwetter
Zoofizjoterapeuta w Ośrodku Rehabilitacji Zwierząt Animal Active - animalactive.pl
Przewodnicząca Polskiego Związku Zoofizjoterapeutów
Wykładowca w Studium Fizjoterapii Zwierząt
Członek Veterinary European Physical Therapy and Rehabilitation Association
